ឯកឧត្តម ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានចូលរួមថ្លែងសន្ទរកថាពិសេសក្នុងវេទិកា ភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងភាពជាដៃគូអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ស្តីពី “ភាពជាដៃគូសម្រាប់អាស៊ានដែលមានភាពស្អិតរមួត និងឆ្លើយតប”

(ភ្នំពេញ)៖ នៅយប់ថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នៅសណ្ឋាគារ Hyatt Regency ភ្នំពេញ ឯកឧត្តម ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងជាប្រធានកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ត្រូវបានអញ្ជើញចូលរួមថ្លែងសន្ទរកថាពិសេសក្នុងវេទិកា ភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងភាពជាដៃគូអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ស្តីពី“ភាពជាដៃគូសម្រាប់អាស៊ាន ដែលមានភាពស្អិតរមួត និងឆ្លើយតប”។

វេទិកានេះ បានប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ឯកឧត្តម ប្រាក់   សុខុន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ  និងមានការចូលរួមពីសំណាក់ អ្នកឧកញ៉ា គិត ម៉េង ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាស៊ាន និងជាប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា ព្រមទាំង ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី ដែលជាតំណាងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ជាច្រើនរូប។

ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនោះ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះវិទ្យាស្ថានយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (KSI) សហការជាមួយក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាស៊ាន (ASEAN-BAC) វិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) និងសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា (CCC) សម្រាប់ការរៀបចំវេទិកាដ៏សំខាន់នេះឡើង ដើម្បីពិភាក្សា និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាយុទ្ធសាស្ត្រដែលអាស៊ានកំពុងប្រឈម ទន្ទឹមនឹងនោះក៏ផ្តោតផងដែរលើការកសាងអាស៊ានឡើងវិញឆ្ពោះទៅរកការងើបឡើងវិញប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

ដោយជឿជាក់ថា វេទិកាថ្ងៃនេះនឹងមិនត្រឹមតែផ្តល់នូវការយល់ដឹងអំពីរបៀបដែលអាស៊ានអាចឈានទៅមុខការពន្លឿនកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងវិបុលភាពក្នុងស្ថានភាពប្រក្រតីថ្មី (New Normal) ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្ហាញពន្លឺខ្លះៗអំពីតួនាទីរបស់    អាស៊ាននៅក្នុងពិភពលោកដែលមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងរបៀបដែលអាស៊ានអាចរួមគ្នា និងឆ្ពោះទៅមុខ។

កម្ពុជាទទួលតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ចំពេលដែលប្រទេសអាស៊ានកំពុងបន្តប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺរាតត្បាត       កូវីដ-១៩ ភាពមិនច្បាស់លាស់ និងការរំខានថ្មីៗ ដែលកើតចេញពីការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយក៏បានរួមចំណែកដល់បញ្ហាប្រឈមដ៏ស្មុគស្មាញដែលយើងបានជួបប្រទះកន្លងមក។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ឧបសគ្គទាំងនោះមិនអាចរារាំងយើងពីការឆ្ពោះទៅមុខនិងសម្រេចឱ្យបាននូវបេសកកម្មរបស់យើង បានឡើយ។ កម្ពុជា រួមជាមួយនិងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន និងលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន បានបង្ហាញស្មារតីដ៏រឹងមាំនិងសកម្មតាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើម និងការប្តេជ្ញាចិត្តងើបចេញឱ្យផុតពីជំងឺរាតត្បាត និងលើកកម្ពស់វិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។

ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះភាពស្អិតរមួត និងការឆ្លើយតប ដើម្បីឆ្លើយតបប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពចំពោះបញ្ហាប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត ព្រមទាំងឱកាសដូចក្រោមប្រធានបទ៖ “អាស៊ានរួមគ្នាធ្វើ – ដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងអស់គ្នា” (ASEAN A.C.T.: Addressing Challenges Together)។ ក្រោមប្រធានបទនេះ មានគោលបំណងពន្លឿន និងដឹកនាំកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមរបស់អាស៊ានក្នុងដំណើរការសមាហរណកម្មតំបន់ និងសកលឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ និងងើបចេញពីជំងឺកូវីដ-១៩ ជាមួយនឹងបរិយាប័ន្ន ការប្រកួតប្រជែង ភាពធន់ និរន្តរភាព និងសមភាព។

ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលបំណងទាំងនេះ នៅក្រោមសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន អាស៊ានបានកំណត់សមិទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ច អាទិភាពរបស់កម្ពុជា (PED) ចំនួន១៩ ដែលអាចធ្វើទៅបានក្រោមជំនឿទុកចិត្តជាយុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់ៗចំនួន ៤ ៖   (១) ការលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់ឌីជីថល វិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា, (២) ការបង្រួមគម្លាតអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ភាពប្រកួតប្រជែងរបស់អាស៊ាន, (៣) ការលើកកម្ពស់សមាហរណកម្មអាស៊ានកាន់តែខ្លាំង ដែលរួមបញ្ចូល ភាពធន់ និងការប្រកួតប្រជែងកាន់តែច្រើន និង(៤) ការពង្រឹងអាស៊ានសកលសម្រាប់កំណើន និងការអភិវឌ្ឍន៍។

ការជឿទុកចិត្តជាយុទ្ធសាស្រ្តសំខាន់ៗ ទាំងនោះ រួមជាមួយនឹងគំនិតផ្តួចផ្តើម និងការប្តេជ្ញាចិត្តផ្សេងៗ បានរួមចំណែកដល់ការបង្កើនឯកភាព និងសក្ដានុពលរបស់អាស៊ានទាំងមូល ដែលអនុញ្ញាតឱ្យយើងឈរជាមួយគ្នាក្នុងការប្រឈមធំៗ និងឆ្ពោះទៅមុខ ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅ និងចក្ខុវិស័យរួមរបស់យើង។

មកទល់ពេលនេះ ការអនុវត្តសមិទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ចអាទិភាពរបស់កម្ពុជាមានវឌ្ឍនភាពដ៏សំខាន់ និងគួរឲ្យកត់សម្គាល់៖ មួយ PED ត្រូវបានបញ្ចប់ទាំងស្រុង, PED ចំនួន ១១ ជិតត្រូវបានបញ្ចប់ ហើយPEDដែលនៅសេសសល់ពាក់ព័ន្ធនឹងការចរចា សកម្មភាព និងគម្រោងក៏កំពុងដំណើរការឆ្ពោះទៅរកការបញ្ចប់ផងដែរ។ ជាទូទៅ PEDsទាំង ១៩ នឹងត្រូវបញ្ចប់ក្នុងឆ្នាំនេះ។

ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា នឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន(AEM)លើកទី៥៤ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ នៅថ្ងៃទី១១-១៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នៅខេត្តសៀមរាប ប្រទេសកម្ពុជា។ ពិធីបើកកិច្ចជុំ AEM លើកទី៥៤ នឹងប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាព សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា។ កិច្ចប្រជុំនេះនឹងពិភាក្សាអំពីរបៀបវារៈសំខាន់ៗជាច្រើនទាក់ទងនឹងសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ក៏ដូចជាការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយដៃគូសន្ទនារបស់យើងលើបញ្ហាផ្សេងៗ ក្នុងចំណោមបញ្ហាផ្សេងៗទៀត។

ដើម្បីសម្រេចឱ្យបានពេញលេញនូវអាស៊ានមួយដែលមានភាពស្អិតរមួត និងឆ្លើយតប រដ្ឋាភិបាលតែម្នាក់ឯងនឹងមិនអាចធ្វើបានទេ។ យើងត្រូវការការចូលរួមផ្តល់អនុសាសន៍ និងធាតុចូលពីវិស័យឯកជន អ្នកសិក្សា ស្ថាប័នប្រមូលផ្តុំគំនិត (Think Tank) ដូចជា KSI, ERIA, AVI និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវលេចធ្លោផ្សេងទៀត ដូច្នេះយើងអាចដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងអស់រួមគ្នាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងលើកកម្ពស់ឱកាសសមធម៌សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។

ដោយសារពិភពលោកបច្ចប្បន្ននេះស្ថិតក្នុងយុគសម័យឌីជីថល យើងត្រូវតែត្រៀមខ្លួនជាស្រេច ដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍ពីឱកាសដែលបានបង្ហាញ ដោយធ្វើឱ្យអាស៊ានកាន់តែស្អិតរមួត និងឆ្លើយតបបានដោយរលូន។ ខណៈពេលដែលបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មទី ៤ (4IR) មើលទៅមានជោគជ័យ ហើយនឹងក្លាយជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់របស់យើងនៅក្នុងពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ន យើងក៏ត្រូវផ្តោតលើផលប៉ះពាល់ដែលរំខាន និងការបែងចែកឌីជីថល ដើម្បីធានាបាននូវបរិយាប័ន្ន និងវិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ចសង្គមនៅក្នុងអាស៊ាន និងសកលទាំងមូល។

កម្ពុជាក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ នឹងបន្តជំរុញសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការសម្រេចចក្ខុវិស័យអាស៊ានឆ្នាំ២០២៥ ពង្រឹងការតភ្ជាប់ និងបង្រួមគម្លាតអភិវឌ្ឍន៍ក្នុង និងរវាងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់សមាជិកទាំងអស់។ យើងបញ្ជាក់សារជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់យើងក្នុងការធ្វើការកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ និងដៃគូសន្ទនា ដើម្បីសម្រេចបាននូវសេដ្ឋកិច្ចជាអាទិភាពក្រោមសសរស្តម្ភនៃសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន។

ក្នុងឱកាសនោះដែរ ក្រោយពីពិសារអាហារល្ងាចហើយ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី ក៏ត្រូវបានអញ្ជើញជាកិត្តិយសផ្តល់វិញ្ញាបនប័ត្រជូនអ្នកទទួលបានរង្វាន់ ASEAN Lifetime Achievement Awards ចំនួន១៤ស្ថាប័ន និងសំដែងភាពសិទ្ធស្នាលជាមួយភ្ញៀវចូលរួមផងដែរ៕